पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहको अबको बाटो कुन ?

साँघु साप्ताहिकबाट
२०८१ चैत २० बुधबार १४:२८:००

काठमाडौं । २०८१ चैत १५ गतेको घटनापछि राजतन्त्र पक्षधरको आन्दोलनको अबको बाटो कता हो ? भन्ने प्रश्न उठेको छ । राजतन्त्र पक्षधरहरुको आन्दोलनको बाटो अनिश्चित र सहानुभूति कमजोर भएपछि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले लिने रणनीतिलाई चासोका साथ हेरिएको छ । घटनाक्रमले पूर्वराजा शाहले अराजक र अवसरवादी दुुर्गा प्रसाईंलाई अगाडि सारेर फिल्ड कमान्डर तोकेका देखिन्छ ।

तर, तिनै अराजक कमान्डरका कारण चैत १५ गते शुक्रबारको आन्दोलन हिंसात्मक मोडमा पुुग्यो राजतन्त्र पक्षधरहरुको आन्दोलन एक हदमा ‘ब्याक’ भएको अवस्था छ ।

राजतन्त्र पक्षधरको आन्दोलन ‘सेटब्याक’ भएको अवस्थामा अबको नीतिले तुलनात्मक रुपमा सम्हाल्न समय लिने देखिन्छ । चेत १५ गते शुक्रबारको आन्दोलनभन्दा अघिल्लो दिन प्रसाईंले शाहसँग निर्मल निवासमा भेट र भलाकुसारी गरेका थिए । त्यो भेट नै निकै चासोको साथ लिइएको थियो ।

राजेन्द्र लिङ्देन कमल थापाजस्तो नेताहरुलाई बाइपास गरेर महाराजा शाहले प्रसाईलाई जसरी महत्व दिएका छन्, त्यसले केही आशंका भने जन्माएको छ । त्यो आशंका बिचमा प्रसाईंको बल कहाँबाट प्राप्त भइरहेको छ भन्ने प्रश्न अस्वभाविक छैन ।

पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहको इच्छासँगै एकथरी भारतीयहरुको चाहनामा प्रसाईं अघि बढेको हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ । भारतीय मिडियाले पछिल्ला दिनमा गरिरहेको ‘व्यापक कभरेज’ र राजतन्त्र पक्षको माहोल बनाउने गरी भइरहेको रिपोर्टिङले पनि पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहलाई बल दिइरहेको छ ।

सडकमा निस्कने भिडलाई आक्रमक बनाउने कमान्डरको रुपमा प्रसाईंलाई शक्ति केन्द्रहरुले प्रयोग गर्ने तर स्थापित हुन नदिने लाइनमा रहेको जस्तो पनि देखिन्छ । किनभने भारतीय मिडियाले राजतन्त्र पक्षधरको आन्दोलनलाई प्राथमिकतासाथ प्रकाशन र प्रशासरण गरिरहेका छन् तर प्रसाईंलाई भने प्राथमिकता दिएका छैनन् । त्यसैले मास परिचालनमा प्रसाईंलाई प्रयोग गर्ने तर नेता स्थापित नगराउने लाइनबाट प्रेरित भएको जस्तो देखिन्छ ।

त्यसरी हेर्दा, प्रसार्इंमा उत्पन्न शक्ति राजा ज्ञानेन्द्र शाहको मात्र होइन, भारतीयहरुको एउटा पंक्तिको संरक्षण रहेको अनुमान पनि गरिन्छ । त्यसो त, चैत २५ गते शुक्रबारको हिंसाको मुख्य हिस्सेदार प्रसाईं हुन् । प्रसाईं प्रहरीको सम्पर्कमा हुँदासमेत पक्राउ नपर्नुले पनि सन्देह सिर्जना भने गरेको छ ।

प्रसाईं अहिलेसम्म पक्राउ नपर्नुमा दुुईवटा कारण देखिन्छ । एक, प्रहरीसँग सूचनाको अभाव रहेको छ । सूचना अभावका कारण प्रसाईंको लोकसेन ट्रयाक गर्न नसक्दा प्रहरीले गिरफ्तार गर्न नसकेको जस्तो गरेको पनि हुन सक्छ । किनभने रविन्द्र मिश्र र धवशमशेर राणालाई त्यही रात पक्राउ गरियो ।

आफ्नै निवासबाट उनीहरुलाई गिरफ्तार गरियो । उनीहरुले घटनालाई सामान्य अर्थमा लिएकै कारण घरमा बसेको हुनसक्ने आंकलन गरिएको छ । तर, प्रहरीलाई नै गाडीले पेलेर मार्न खोज्ने प्रसाईं भने त्यही घटनापछि सजिलै भूमिगत भइसकेका छन् । त्यसले गर्दा प्रहरीसँग सूचनाको अभाव भन्दा पनि कुनै विशेष कारणले पक्राउ गर्नै नचाहेको त होइन भन्ने प्रश्न पनि उठेको छ । (साँघु साप्ताहिक, २०८१ चैत १८)