विश्वमा राजतन्त्रको अवस्था कमजोर हुँदै गएको अवस्था छ भने थाइल्याण्डका राजालाई चाहिं ‘राम’ भनेर सम्बोधन गर्ने परम्परा थाई इतिहास र संस्कृतिसँग जोडिएको पाइन्छ । यसको मुख्य कारण थाईल्याण्डको राजवंशीय परम्परा र हिन्दू धर्मका प्रभावमा आधारित छ । यहाँ मुख्य कारणहरू प्रस्तुत गरिएका छन् :
१. अयुथ्या साम्राज्य र रामायणको प्रभाव
थाईल्याण्डमा हिन्दू धर्मको रामायण ग्रन्थलाई विशेष महत्व दिइन्छ । थाईल्यान्डको प्राचीन राजधानी अयुथ्या (ब्थगततजबथब) नाम नै रामायणको अयोध्याबाट प्रेरित रहेको इतिहास पाइन्छ । थाई संस्कृतिमा रामलाई आदर्श पुरुष राजा मानिन्छ । थाइल्यान्डमा रामायणको एक थाई संस्करण “रामाकियन’’ निकै लोकप्रिय छ, जसलाई थाई राजदरबारले पनि संरक्षण गरेको छ ।
२. चक्री वंश र ‘राम’ उपाधि
थाईल्याण्डको वर्तमान राजवंश “चक्री वंश’’ हो, जुन दुई सय ४२ वर्ष अघि सन् १७८२ मा स्थापन भयो । वंशका संस्थापक राजा बौधिन्द्र (च्बmब(क्ष्) ले आफूलाई रामायणको रामको प्रतिरूप मान्दै “राम’’ उपाधि ग्रहण गरे । त्यसपछि चक्री वंशका सबै राजाहरूले “राम’’ नामको अनुक्रम अपनाउँदै आएका छन् ।
उदाहरणः हालका राजा “राम ह्’’ हुन्, जसको वास्तविक नाम वजिरालोंगकोर्न हो ।
३. धार्मिक र सांस्कृतिक परम्परा
थाईल्यान्डमा राजा केवल राजनैतिक व्यक्ति मात्र होइन, धार्मिक र सांस्कृतिक नेता पनि मानिन्छन् । रामायणमा रामलाई धर्मराज्यका प्रतीक मानिन्छ । त्यसैले थाईल्यान्डमा राजालाई “राम’’को उपाधि दिनु राजा र जनताको सम्बन्धलाई आदर्शवादी बनाउन जोडिएको छ ।
४. बौद्ध धर्मको मिश्रण
यद्यपि थाईल्यान्ड मुख्यतः बौद्ध धर्म मान्ने देश हो, थाई बौद्ध धर्ममा हिन्दू देवी–देवता र ग्रन्थहरूको पनि प्रभाव छ । रामायणका पात्रहरूलाई बौद्ध परिप्रेक्ष्यमा पुनः अर्थ दिइएको छ, र रामलाई बुद्धत्वका गुणहरू झल्काउने आदर्श पुरुषका रूपमा हेर्ने परम्परा छ ।
यस प्रकार, थाई राजाहरूलाई “राम’’ भनिने परम्परा सांस्कृतिक, धार्मिक, र ऐतिहासिक कारकहरूको संयोजनको परिणाम मानिन्छ । (साँघु साप्ताहिक, २०८१ मंसिर २४)
प्रतिकृया दिनुहोस