काठमाडौं, साउन १४ –संयुक्त राष्ट्रसंघअन्तर्गत इराकस्थित शान्ति मिसनबाट तैनाथ रहेका सबै नेपाली शान्ति सैनिकहरू स्वदेश फर्किएका छन्। सन् २०२५ को जुलाई अन्त्यसम्ममा मिसन बन्द गर्ने संयुक्त राष्ट्रसंघको Transition and Liquidation योजना अनुसार २०८२ पौष १६ गतेभित्रै कार्यसम्पादन बन्द गरिसक्नुपर्ने तालिका तय भएको थियो। सोहीअनुसार, मिसन अन्तर्गत United Nations Assistance Mission for Iraq (UNAMI) मा कार्यरत रहेका ८८ जना नेपाली शान्ति सैनिकहरू क्रमिक रूपमा स्वदेश फिर्ता गरिएका हुन्।
अन्तिम २७ जनाको टोली २०८२ श्रावण १३ गते प्रमुख सेनानी हिमालय थापाको नेतृत्वमा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल हुँदै स्वदेश फर्किएको हो। योसँगै, इराकस्थित सो मिसनमा कार्यरत सम्पूर्ण नेपाली सुरक्षाकर्मीहरूको जिम्मेवारी औपचारिक रूपमा समाप्त भएको छ।
यसअघि २०८२ आषाढ २४ गतेदेखि विभिन्न चार चरणमा व्यावसायिक उडानमार्फत नेपाली सेनाका अन्य टोलीहरू स्वदेश फिर्ता भइसकेका थिए। उनीहरूको फिर्ती संयुक्त राष्ट्रसंघ, नेपाली सेना मुख्यालय तथा सम्बन्धित नियोगबीचको सहकार्यमा चरणबद्ध रूपमा सम्पन्न गरिएको थियो।
इराकमा तैनाथ रहेका नेपाली शान्ति सैनिकहरूले संयुक्त राष्ट्रसंघको निर्देशनमा त्यहाँको स्थायीत्व, सुरक्षा व्यवस्थापन र अन्तर्राष्ट्रिय मानवीय सहायताको कार्यमा उल्लेखनीय योगदान दिएका थिए। विशेषगरी, द्वन्द्वपश्चात् पुनःस्थापनाको संवेदनशील चरणमा इराकको विभिन्न क्षेत्रमा सुरक्षात्मक उपस्थिति, गस्ती, तालिम र सुरक्षातर्फका परामर्श सेवा प्रदान गर्दै आएको नेपाली टोलीको भूमिकाको राष्ट्रसंघले प्रशंसा गर्दै आएको छ।
नेपाली सेनाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबद्धता
संयुक्त राष्ट्रसंघका शान्ति मिसनहरूमा नेपाली सेनाको उपस्थिति विश्वमै परिचित छ। नेपाल हालसम्म ४३ भन्दा बढी राष्ट्रसंघीय शान्ति मिसनहरूमा सहभागी भइसकेको छ, र एक समयसम्म सक्रिय शान्ति सैनिक संख्याको आधारमा पाँचौं ठूलो योगदानकर्ता राष्ट्रको रूपमा नेपाल उभिएको थियो।
इराकस्थित मिसनबाट नेपाली सैनिकहरूको फिर्तीले नेपाली सेनाको अर्को सफल अन्तर्राष्ट्रिय मिसन सम्पन्न भएको सूचक हो।
भावुक बिदाइ, गरिमामय फर्काई
संयुक्त राष्ट्रसंघको निर्णयअनुसार UNAMI मिसन बन्द हुने प्रक्रियाअन्तर्गत नेपाली टोलीलाई एक समारोहमार्फत बिदाइ गरिएको थियो। त्यस्तै, स्वदेश आगमनमा त्रिभुवन विमानस्थलमा सेनाको उच्चपदस्थ अधिकारीहरूको उपस्थिति र स्वागत गरिएको थियो।
प्रमुख सेनानी हिमालय थापाले मिसनको अन्तिम चरणसम्म जिम्मेवारी सम्हाल्नु भएको टोलीप्रति प्रशंसायोग्य प्रतिबद्धता प्रकट गर्दै, "इराकमा नेपालको नाम, अनुशासन र क्षमताको उच्च मान्यता स्थापित भएको छ," भनेका छन्।
पृष्ठभूमि:
इराकमा शान्ति स्थापनाको उद्देश्यसहित सन् २००३ पछि स्थापना गरिएको UNAMI ले युद्धपछिको व्यवस्थापन, संविधान निर्माण, निर्वाचन, मानव अधिकार तथा संस्थागत स्थायीत्वमा सहयोग पुर्याउने उद्देश्य राखेको थियो। विभिन्न मुलुकका सैनिक तथा नागरिक कर्मचारीहरूको संलग्नतामा सञ्चालनमा आएको यो मिसन अब अन्त्यतिर पुगेको हो।
सम्बन्धित निकायको भनाइ
रक्षा मन्त्रालय स्रोतका अनुसार, आगामी दिनहरूमा अन्य शान्ति मिसनहरूमा नेपाली सेनाको भूमिकालाई अझ प्रभावकारी र विशिष्ट बनाउने रणनीतिमा काम भइरहेको छ। हाल दक्षिण सुडान, लेबनान, माली, कंगो जस्ता देशहरूमा नेपाली शान्ति सैनिकहरू सक्रिय छन्।
निष्कर्ष:
इराकमा दुई दशकभन्दा बढी सक्रियता जनाइसकेपछि संयुक्त राष्ट्रसंघले आफ्नो मिसन अन्त्य गर्न लागेपछि, नेपाली सैनिकहरूको सफल फिर्तीले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा नेपालको सकारात्मक छवि झन् बलियो बनाएको छ। यो उपलब्धि नेपाली सेनाको अनुशासन, दक्षता र विश्वसनीयताको अर्को प्रमाण हो।
प्रतिकृया दिनुहोस