काठमाडौं, २०८२ वैशाख ११ — उर्जा, सिंचाई तथा जलस्रोत राज्यमन्त्री **पूर्णबहादुर तामाङ (कान्छाराम)**लाई पदबाट हटाउने प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको निर्णय पछाडि अनेकन राजनीतिक समीकरणहरू चलिरहेको अनुमान गरिँदैछ। यो कदम केवल व्यक्तिगत व्यवहार वा मन्त्रालयभित्रको मतभेदको परिणाम हो कि, या सत्तारुढ गठबन्धनभित्रको शक्ति संघर्षको प्रतिफल ?- भन्ने विषयमा सार्वजनिक चासो तीव्र भएको छ।

❖ कांग्रेस–एमाले सम्बन्धमा दरार ?

राज्यमन्त्री तामाङलाई हटाउने निर्णय त्यतिखेर आएको हो, जब कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा देशबाहिर रहेका छन्। कान्छाराम देउवाको नजिकका नेतामा गनिन्थे, जसले गर्दा प्रधानमन्त्री ओलीले देउवा अनुपस्थित हुँदा यस्तो निर्णय गर्नुले दुई शीर्ष नेताबीचको विश्वास संकट देखिएको भन्ने अड्कल बाहिर आएको हो।

❖ तामाङको खुलेआम असहमति: कुलमान विवाददेखि ठेक्कासम्म

कान्छाराम तामाङ आफ्नो कार्यकालभर विवादास्पद र उग्र व्यवहारकै कारण चर्चामा रहँदै आएका थिए। प्रधानमन्त्री ओली र उर्जामन्त्री दीपक खड्काको विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङलाई हटाउने रणनीतिका खुला आलोचकका रूपमा उनले आफूलाई प्रस्तुत गरे।

उनले सार्वजनिक रुपमा यी रणनीतिहरूको विरोध मात्र गरेनन्, मन्त्रीसँग खुलेर विवादमा समेत उत्रिए। त्यसैगरी, सचिव सुरेश आचार्यलाई सार्वजनिक कार्यक्रममा सहभागी नभएको विषयमा स्पष्टीकरण सोध्नेसम्मको कदम उठाएका थिए, जसले कार्यपालिकाभित्रको असहज सम्बन्ध झन् स्पष्ट बनायो।

❖ ठेक्का र कालोसूची विवाद

व्यवसायिक पृष्ठभूमिबाट राजनीतिमा प्रवेश गरेका तामाङमाथि कर्णाली प्रदेशका केही निर्माण परियोजनामा अनियमितता देखिएको भन्दै उनको कम्पनीलाई कालोसूचीमा राखिएको थियो। केही ठेक्काहरू रद्द गरिएका थिए, जसले उनलाई मन्त्रालयभित्रै दबाबमा पारेको देखिन्छ।

❖ गभर्नर र उपकुलपति नियुक्तिमा ओली–देउवा टकराव

राज्यमन्त्रीको बर्खास्ती भएको समय गभर्नर र विश्वविद्यालयका उपकुलपति नियुक्ति जस्ता संवेदनशील विषयमा एमाले अध्यक्ष ओली र कांग्रेस सभापति देउवाबीच समन्वय अभाव भएको सूचना बाहिरिएको छ। देउवाको भनाइमा गभर्नर नियुक्ति प्रधानमन्त्रीकै कारण रोकिएको हो, जसको प्रतिघात स्वरूप कान्छारामको हटाइलाई राजनीतिक जवाफको रूपमा पनि हेरिएको छ।

❖ बर्खास्तीको पछाडि के सन्देश ?

विगत केही महिनायता ओली नेतृत्वको सरकारभित्र निर्णायक तहका असहमति बढ्दो अवस्थामा देखिएको छ। तामाङको हटाइ यसै सन्दर्भमा राजनीतिक शुद्धीकरण वा कठोर नेतृत्व प्रदर्शनको संकेत पनि हुन सक्छ। तर, यो निर्णयले सत्तारुढ गठबन्धनभित्र अझै असन्तुलन गहिर्याउने सम्भावना प्रवल छ।

विश्लेषण
राजनीतिक रूपमा कान्छारामको बर्खास्तीले दुई कुरा स्पष्ट पारेको छ-एक, ओली अब गठबन्धनको 'शिष्टाचार' भन्दा नियन्त्रण र शक्ति सन्तुलनमा बढी केन्द्रित छन्; र दोस्रो, कांग्रेस–एमालेको अन्तरसम्बन्ध अझै स्थायी रूपले सुदृढ हुन सकेको छैन। यदि यस्तो निर्णयहरू पार्टी सहमतिमा नहुने हो भने, गठबन्धन लामो समय टिक्ने सम्भावना क्षीण हुँदै जानेछ।

📌 निष्कर्ष: कान्छारामको हटाइ केवल व्यक्तिगत व्यवहारको प्रश्न मात्र होइन, यो सत्ताको चेसबोर्डमा भएको एउटा चाल हो—जसको प्रतिघात गठबन्धनको विश्वसनीयता र भविष्यलाई असर पार्न सक्छ।

🗞️ निरन्तर अपडेटका लागि हाम्रो साँघु न्यूज डटकम मा जाेडिइ रहनुहोस्।