गुजरात, २७ माघ । कुखुरा कि अण्डा पहिला आयो भन्ने बहस पुरानो हो । अब बहसको बिषय छ यो कुखुरा जनावर हो कि चरा ? यो बहस सामाजिक सञ्जालमा बारम्बार हुने गर्छ । यो बहसको मुद्दा अदालतसम्म पनि पुगेको छ ।
भारतको गुजरात उच्च अदालतमा याचिका दायर गरेर कुखुरालाई जनावरको श्रेणीमा राख्नुपर्छ कि पर्दैन भन्ने प्रश्न उठाइएको छ । याचिकामा उठाइएको यो प्रश्नको जवाफ दिन गुजरात उच्च अदालतमा सुनुवाइ भएको थियो ।
कुखुरा होस् वा कुखुरी दुवैका पखेटा हुने भएकाले चराको वर्गमा आउँछन् । त्यसो भए किन सुरु भयो जनावर भनेर बहस ? थाहा छ, कुखुरा जनावर हो कि चरा ? कुन वर्गमा संरक्षण गर्नुपर्छ ? यस मामिलामा अदालतले के भन्यो र यस सम्बन्धमा विज्ञानमा के-कस्ता तर्क दिइएको छ ।
एनिमल वेलफेयर फाउन्डेसन र अहिंसा महासंघले सन् २०२३ मा उच्च अदालतमा याचिका दायर गरेका थियो । निवेदनमा कुखुरा पसलमा कुखुरा काट्न प्रतिबन्ध लगाउन माग गरिएको छ । निवेदनमा वधशालामा मात्रै कुखुरा मार्न भनिएको छ । निवेदकले कानुन उल्लंघन गरेको आरोप लगाएका थिए । यस पछि राज्यभरका स्थानीय निकायले मासु पसलको निरीक्षण गरेका थिए ।
न्यायाधीश एनवी अन्जारिया र न्यायाधीश निरल मेहताको संयुक्त इजलासले मुद्दाको सुनुवाइ गरेको थियो । सरकारी वकिल मनिषा लवकुमारले कुखुरा ऐनले पशु वर्गमा परेको स्पष्ट गरिन् । अर्थात्, तिनीहरूलाई जनावर मानिन्छ, जबकि माछाहरू यस श्रेणीमा समावेश छैनन् ।
यसअघि अदालतले यस विषयमा सरकारसँग राय मागेको थियो । गुजरात सरकारले पनि कुखुरा जनावर हो कि चरा ? भन्ने जवाफ दिएको थियो । सरकारले खाद्य तथा सुरक्षा मापदण्ड ऐन अन्तर्गत कुखुरालाई चरा नभई पशु मानिएको जनाएको छ । त्यसैले यसलाई जनावर मानिनेछ र कानूनको उल्लंघन भएको छैन ।
वैज्ञानिक दृष्टिकोणबाट बुझ्ने हो भने कुखुरा पशु र चरा दुवै हो । कुखुरालाई जनावरको राज्य एनिमेलियामा वर्गीकृत गरिएको छ, जसमा बिरुवाहरू, कवक र ब्याक्टेरिया जस्ता सूक्ष्मजीवहरू बाहेक सबै जीवित जीवहरू समावेश रहेका छन् । त्यसैले यसलाई जनावर मान्न सकिन्छ ।
विज्ञानमा कुखुरालाई एभियसको श्रेणीमा राखिएको छ । पखेटा भएका र अण्डा दिने सबै चरालाई यो वर्गमा समावेश गरिएको छ । यसरी कुखुरा चराको श्रेणीमा आउँछ। सरल भाषामा बुझ्ने हो भने यसलाई पक्कै पनि एक प्रकारको जनावर भन्न सकिन्छ ।
यसरी, उपलब्ध प्रत्यक्ष प्रमाणहरूबाट यो स्पष्ट छ कि कुखुरा सबै भन्दा पहिले जनावर हो किनभने यसलाई जनावरहरूको लागि बनाइएको पशु राज्यमा स्थान दिइएको छ । त्यसपछि यो एभिएस मा एक स्थान पायो, धेरै कोटिहरु मध्ये एक जनावरहरुको लागी विभाजित गरिएको मात्रै हो ।
प्रतिकृया दिनुहोस