काठमाडौं, २६ असार ।  के अचानक निन्द्राबाट ब्यूँझिए पछि हृदयघात हुन सक्छ ? यो प्रश्न धेरैको मनमा उठ्छ । 

सरल भाषामा भन्नुपर्दा निन्द्राबाट अचानक ब्यूँझनु आफैँमा हृदयघातको कारण होइन, तर केही अवस्थाहरू छन्, जसले निन्द्रासँग सम्बन्धित समस्याहरू र हृदयघातको जोखिमलाई जोड्दछ । निन्द्रा हाम्रो शरीरको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ र यसको कमी वा खराब गुणस्तरले हाम्रो हृदयमा नराम्रो प्रभाव पार्न सक्छ ।

यसबारे बुझौं -

स्लिप एपेनिया : यो एक गम्भीर निन्द्रा समस्या हो, जहाँ तपाईंको सास फेर्न बारम्बार रोकिन्छ र सुत्दा सुरु हुन्छ । जब सास रोकिन्छ, शरीरमा अक्सिजनको स्तर घट्छ । यसले मुटु र रक्तनलीहरूमा धेरै दबाब दिन्छ । स्लीप एपनिया भएका व्यक्तिहरूलाई उच्च रक्तचाप, अनियमित हृदयघात, हृदयघात र हृदयघातको उच्च जोखिम हुन्छ । श्वासप्रश्वासको अवरोधका कारण अचानक ब्यूँझँदा यसले शरीरमा तनाव सिर्जना गर्छ ।

स्ट्रेस हार्मोन :  यदि तपाई राम्रोसँग सुत्नुहुन्न वा तपाईको निन्द्रा बारम्बार बाधा पुग्छ भने शरीरमा कोर्टिसोल र एड्रेनालाईन जस्ता स्ट्रेस हार्मोनहरू बढ्छन् । यी हर्मोनहरूले मुटुको धड्कन र रक्तचाप बढाउन सक्छ, जसले हृदयमा थप तनाव दिन्छ र हृदयघातको जोखिम बढाउँछ ।

बिहान थप खतरा : केही अनुसन्धानहरूले सुझाव दिन्छ कि हृदयघात प्रायः बिहान त्यसमा पनि विशेष गरी बिहान ४ बजे देखि १० बजेको बीचमा हुन्छ । हाम्रो शरीरको प्राकृतिक लय (सर्केडियन रिदम) को कारणले गर्दा यस समयमा रक्तचाप र मुटुको धड्कन बढेको हुन सक्छ । र, स्ट्रेस हार्मोनको स्तर पनि बढ्छ । यदि कसैलाई पहिले नै हृदय रोगको जोखिम छ र यो समयमा अचानक उठ्यो भने जोखिम बढ्न सक्छ ।

खराब निद्रा : निन्द्राको अवधि मात्र होइन, यसको गुणस्तर पनि महत्त्वपूर्ण छ । यदि तपाईं गहिरो र आरामदायी निन्द्रा प्राप्त गर्नुहुन्न भने वा तपाइँको निन्द्रा बारम्बार बाधा पुग्छ भने यो मुटुको स्वास्थ्यको लागि हानिकारक हुन सक्छ ।

उसो भए के गर्ने ?

यदि तपाई प्रायः राति एक्कासी उठ्नुहुन्छ भने र यदि तपाईंलाई सास फेर्न गाह्रो हुन्छ वा दिनमा धेरै थकान महसुस हुन्छ भने निश्चित रूपमा डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस् । तिनीहरूले तपाईंको समस्या पछाडिको वास्तविक कारण पत्ता लगाउन सक्छन् र तपाईंलाई सही उपचार वा जीवनशैली परिवर्तनको बारेमा सल्लाह दिन सक्छ । 

हामी तपाईंलाई भनौं कि तपाईंको निन्द्राको बानीमा ध्यान दिनु र कुनै समस्या भएमा उपचार गर्नाले तपाईको मुटुलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्न सक्छ ।