सडक पाइलटसँग अन्तरंग : मजस्ता नयाँ व्यवसायीलाई गार्हो भो : सुमनशमशेर कुँवर
(मान्छेको जातै असन्तुष्ट हो । त्यही असन्तोषले नै उसलाई शिखरसम्म पु¥याउँछ । चाहना बढाउँछ । तर सबैको असन्तुष्ट सफल हुन्छ भन्ने पनि छैन । सडक पाइलट सुमन शमशेर कुँवर पनि असन्तुष्टमध्येमा पर्छन् । तर उनलाई सबै कुरा सुदृढ हुन्छ भन्ने दृढ विश्वास छ । उन्नतिको शिखरमा पुगौंला भन्ने आशा छ । बा १ ख ९९५५ नम्बरको गाडीका स्वरोजगार काभ्रेका २७ वर्षे युवा कुँवरले आफ्नो जीवनको आरोहअवरोह साँघु प्रतिनिधिसंग सडक पाइलटसंगको अन्तरंगमा यसरी खोलेका छन्–सम्पादक)
० कति भयो गाडीलाइनमा आएको ?
–१० भयो यो लाइनमा आएको ।
० के गर्नुभयो ?
–ढोकामा बसियो ३ वर्ष ।
० अनि त्यसपछि ?
–लाइट गाडीको लाइसेन्स लिएँ । ठूलो गाडीको पनि लाइसेन्स लिन्छु भनेको उमेरले पुगेन । गाडी चलाउन पाइएन ।
० के गर्नुभयो त त्यसो भए ?
–म मलेसिया गएँ ।
० गाडी चलाउन ?
–गाडी चलाउन हैन । त्यहाँ गएर मैले तीन वर्ष होटलमा काम गरें । राजधानी क्वालालम्पुरमा जापानिज् रेष्टुरेन्ट थियो । त्यसमै काम गरें ।
० त्यसपछि ?
–त्यसपछि म नेपाल फर्कें । ठूलो गाडीको लाइसेन्स लिएँ । अनि नेपाल यातायात किनेर चलाइरहेको छु । तीन वर्ष भयो यो गाडी आफैले चलाएको ।
० कस्तो छ त गाडीलाइन ?
–मलेसियामा कमाएको पैसा गाडीमा हालियो । रहर त पूरा भयो तर मजस्ता नयाँ र स्वरोजगार व्यवसायीलाई गार्हो भयो ।
० के गार्हो भयो नि ?
–सिन्डिकेटले पूरा घाटा भयो । सिन्डिकेट हटेपछि गाडीको भाउ सस्तो भयो । आफूले तीन वर्ष अगाडि २६ लाख रुपैयाँ हालेर सेकेन्ड हेन्ड गाडी किनियो । अहिले बेच्दा आधा पैसा पनि आउदैन । ममात्र हैन मजस्ता नयाँ र स्वरोजगार लगानीकर्ताहरू थुप्रै घाटामा परेका छौं ।
० कसरी त्यस्तो भयो ?
–अहिले ५÷६ लाख डाउन पेमेन्ट भयो भने नयाँ गाडी नै सजिलै आउँछ । आफूले त्यतिबेलै त्यति महङ्गो हालियो । नयाँ गाडी नै थोरै डाउन पेमेन्टमा पाइन्छ भने कसले पुरानो गाडी किन्छ ? अनि हाम्रो गाडीको भ्यालु पनि घट्यो नि । सिन्डिकेट हटेर दर्तादेखि धेरै चिजमा घाटा भयो ।
० सरकारले सिन्डिकेट हटाएको गलत हो ?
–सिन्डिकेट हटाएको त ठीकै हो । तर, नयाँ गाडी किन्नेलाई मात्र सही भयो । पुरानो गाडी किन्ने नयाँ व्यवसायी मर्कामा प¥यौं हाम्रो गाडीको भ्यालु घट्यो ।
० सरकारले के ग¥यो भने ठीक हुन्छ ?
–सरकारले सुविधा त केही दिँदैन । १९÷२० प्रतिशत ब्याज तिर्नु परिरहेको छ । अब यो लाइनबाटै पलायन हुने अवस्था आउँदैछ । आधा नै घाटा भइसकेको छ ।
० के गर्नुहुन्छ त अब ?
–अब ऋण तिर्न पनि साउदी अरेबिया जाने सोचमा छु ।
० गाडीबाट कमाई छैन ?
–रुट फेरेपछि आधा नै कमाइ घटेको छ । नेपाल यातायातमा पनि हामीले कम्पनीमा दर्ता गरेर सार्वजनिक नेपाल यातायात चलाएका छौं । कम्पनीमा जान चाहने २९ गाडीले मिलेर हामीले नयाँ चलाएका हौं । उल्टो रुट परेकाले तीन चार महिना त यात्रु झुक्किए । कमाई घट्यो । अहिले बिस्तारै कमाई हुँदैछ ।
० अहिले समिति पनि छ ?
–समिति छ । समिति हट्ने भनेर त भन्छ सरकार । तर १५–२० दिन म्याद थपेको थप्यै गरिरहेको छ ।
० तपाई बाहिर गएपछि गाडी के हुन्छ त ?
–निर्णय भइसकेको छैन । सोच हो । मेरो भाइ पनि छ । अर्को गाडीमा बस्छ । म गएँ भने यो गाडी भाइले हेर्छ । म साउदी गएर आएँ भने ऋण चुक्ता गर्न सजिलो हुन्छ कि भन्ने हो ।
० कति पढेर छाडियो ?
–एसएलसी पास गरियो २०६६ सालमा सेकेन्ड डिभिजनमा । पढ्न खासै मन पहिले पनि लाग्ने हैन । त्यसपछि साथीहरूको लहलहैमा लागेर गाडी लाइनमा छिरियो ।
० पछुतो लागेको छैन पढ्न नपाएर ?
–पछुतो छैन । खासै पढ्न मन नलाग्ने भएरै गाडी लाइनमा छिरियो । पहिलेदेखिकै इच्छा थियो गाडी चलाउने । हाम्रो गाउँमा धेरै हुनुहुन्छ यो लाइनमा ।
० के रै’छ त ड्राइभरको जिन्दगी ?
सानोमा रमाइलो लाग्थ्यो । अहिले ट्राफिक प्रहरीको समस्या, गाडीको जामले दिक्क लाग्छ । सानो गल्ती गरे पनि ट्राफिक प्रहरीले चिट काटिहाल्छ । अहिले पेशा खत्तम जस्तो लाग्छ ।
० सोचेको पुगेपछि कसरी खत्तम भयो त ?
–सानोमा सोचेको त हो । तर, नेपालको हालतले गर्दा पछुतो भएको हो । कि त धेरै नै लगानी गरेर धेरै गाडी किन्यो भने हो । हामीजस्तो ८÷१० लाख लगानी गरेर गाडी चलाउनु ठीक हैन ।
० सरकारले रोजगारीका लागि विदेश गएकालाई स्वरोजगार बनाउन खोज्दैछ । तपाई विदेश जान खोज्दै हुनुहुन्छ ?
–सरकारले मान्छे ल्याएर थुपार्ने मात्र हो । काम दिन सक्दैन । विदेशमा ८०० रुपैयाँ कमाउनु र यहाँ १२०० कमाउनुमा त्यही ८०० ले जित्छ । यहाँ कमाएको पैसा घर पुग्दा ५०० मात्र बच्छ । अनि के गर्ने ? पैसा बचाउनै सकिँदैन । यहाँ महंगी बढी भयो ।
० तपाई त शमशेर पो त हैन ?
–हो । साथीभाइले सुमन हैन शमशेर नै भनेर बोलाउँछन् गर्व लाग्छ । अरु त के हुन्थ्यो र १
(मान्छेको जातै असन्तुष्ट हो । त्यही असन्तोषले नै उसलाई शिखरसम्म पु¥याउँछ । चाहना बढाउँछ । तर सबैको असन्तुष्ट सफल हुन्छ भन्ने पनि छैन । सडक पाइलट सुमन शमशेर कुँवर पनि असन्तुष्टमध्येमा पर्छन् । तर उनलाई सबै कुरा सुदृढ हुन्छ भन्ने दृढ विश्वास छ । उन्नतिको शिखरमा पुगौंला भन्ने आशा छ । बा १ ख ९९५५ नम्बरको गाडीका स्वरोजगार काभ्रेका २७ वर्षे युवा कुँवरले आफ्नो जीवनको आरोहअवरोह साँघु प्रतिनिधिसंग सडक पाइलटसंगको अन्तरंगमा यसरी खोलेका छन्–सम्पादक)
० कति भयो गाडीलाइनमा आएको ?
–१० भयो यो लाइनमा आएको ।
० के गर्नुभयो ?
–ढोकामा बसियो ३ वर्ष ।
० अनि त्यसपछि ?
–लाइट गाडीको लाइसेन्स लिएँ । ठूलो गाडीको पनि लाइसेन्स लिन्छु भनेको उमेरले पुगेन । गाडी चलाउन पाइएन ।
० के गर्नुभयो त त्यसो भए ?
–म मलेसिया गएँ ।
० गाडी चलाउन ?
–गाडी चलाउन हैन । त्यहाँ गएर मैले तीन वर्ष होटलमा काम गरें । राजधानी क्वालालम्पुरमा जापानिज् रेष्टुरेन्ट थियो । त्यसमै काम गरें ।
० त्यसपछि ?
–त्यसपछि म नेपाल फर्कें । ठूलो गाडीको लाइसेन्स लिएँ । अनि नेपाल यातायात किनेर चलाइरहेको छु । तीन वर्ष भयो यो गाडी आफैले चलाएको ।
० कस्तो छ त गाडीलाइन ?
–मलेसियामा कमाएको पैसा गाडीमा हालियो । रहर त पूरा भयो तर मजस्ता नयाँ र स्वरोजगार व्यवसायीलाई गार्हो भयो ।
० के गार्हो भयो नि ?
–सिन्डिकेटले पूरा घाटा भयो । सिन्डिकेट हटेपछि गाडीको भाउ सस्तो भयो । आफूले तीन वर्ष अगाडि २६ लाख रुपैयाँ हालेर सेकेन्ड हेन्ड गाडी किनियो । अहिले बेच्दा आधा पैसा पनि आउदैन । ममात्र हैन मजस्ता नयाँ र स्वरोजगार लगानीकर्ताहरू थुप्रै घाटामा परेका छौं ।
० कसरी त्यस्तो भयो ?
–अहिले ५÷६ लाख डाउन पेमेन्ट भयो भने नयाँ गाडी नै सजिलै आउँछ । आफूले त्यतिबेलै त्यति महङ्गो हालियो । नयाँ गाडी नै थोरै डाउन पेमेन्टमा पाइन्छ भने कसले पुरानो गाडी किन्छ ? अनि हाम्रो गाडीको भ्यालु पनि घट्यो नि । सिन्डिकेट हटेर दर्तादेखि धेरै चिजमा घाटा भयो ।
० सरकारले सिन्डिकेट हटाएको गलत हो ?
–सिन्डिकेट हटाएको त ठीकै हो । तर, नयाँ गाडी किन्नेलाई मात्र सही भयो । पुरानो गाडी किन्ने नयाँ व्यवसायी मर्कामा प¥यौं हाम्रो गाडीको भ्यालु घट्यो ।
० सरकारले के ग¥यो भने ठीक हुन्छ ?
–सरकारले सुविधा त केही दिँदैन । १९÷२० प्रतिशत ब्याज तिर्नु परिरहेको छ । अब यो लाइनबाटै पलायन हुने अवस्था आउँदैछ । आधा नै घाटा भइसकेको छ ।
० के गर्नुहुन्छ त अब ?
–अब ऋण तिर्न पनि साउदी अरेबिया जाने सोचमा छु ।
० गाडीबाट कमाई छैन ?
–रुट फेरेपछि आधा नै कमाइ घटेको छ । नेपाल यातायातमा पनि हामीले कम्पनीमा दर्ता गरेर सार्वजनिक नेपाल यातायात चलाएका छौं । कम्पनीमा जान चाहने २९ गाडीले मिलेर हामीले नयाँ चलाएका हौं । उल्टो रुट परेकाले तीन चार महिना त यात्रु झुक्किए । कमाई घट्यो । अहिले बिस्तारै कमाई हुँदैछ ।
० अहिले समिति पनि छ ?
–समिति छ । समिति हट्ने भनेर त भन्छ सरकार । तर १५–२० दिन म्याद थपेको थप्यै गरिरहेको छ ।
० तपाई बाहिर गएपछि गाडी के हुन्छ त ?
–निर्णय भइसकेको छैन । सोच हो । मेरो भाइ पनि छ । अर्को गाडीमा बस्छ । म गएँ भने यो गाडी भाइले हेर्छ । म साउदी गएर आएँ भने ऋण चुक्ता गर्न सजिलो हुन्छ कि भन्ने हो ।
० कति पढेर छाडियो ?
–एसएलसी पास गरियो २०६६ सालमा सेकेन्ड डिभिजनमा । पढ्न खासै मन पहिले पनि लाग्ने हैन । त्यसपछि साथीहरूको लहलहैमा लागेर गाडी लाइनमा छिरियो ।
० पछुतो लागेको छैन पढ्न नपाएर ?
–पछुतो छैन । खासै पढ्न मन नलाग्ने भएरै गाडी लाइनमा छिरियो । पहिलेदेखिकै इच्छा थियो गाडी चलाउने । हाम्रो गाउँमा धेरै हुनुहुन्छ यो लाइनमा ।
० के रै’छ त ड्राइभरको जिन्दगी ?
सानोमा रमाइलो लाग्थ्यो । अहिले ट्राफिक प्रहरीको समस्या, गाडीको जामले दिक्क लाग्छ । सानो गल्ती गरे पनि ट्राफिक प्रहरीले चिट काटिहाल्छ । अहिले पेशा खत्तम जस्तो लाग्छ ।
० सोचेको पुगेपछि कसरी खत्तम भयो त ?
–सानोमा सोचेको त हो । तर, नेपालको हालतले गर्दा पछुतो भएको हो । कि त धेरै नै लगानी गरेर धेरै गाडी किन्यो भने हो । हामीजस्तो ८÷१० लाख लगानी गरेर गाडी चलाउनु ठीक हैन ।
० सरकारले रोजगारीका लागि विदेश गएकालाई स्वरोजगार बनाउन खोज्दैछ । तपाई विदेश जान खोज्दै हुनुहुन्छ ?
–सरकारले मान्छे ल्याएर थुपार्ने मात्र हो । काम दिन सक्दैन । विदेशमा ८०० रुपैयाँ कमाउनु र यहाँ १२०० कमाउनुमा त्यही ८०० ले जित्छ । यहाँ कमाएको पैसा घर पुग्दा ५०० मात्र बच्छ । अनि के गर्ने ? पैसा बचाउनै सकिँदैन । यहाँ महंगी बढी भयो ।
० तपाई त शमशेर पो त हैन ?
–हो । साथीभाइले सुमन हैन शमशेर नै भनेर बोलाउँछन् गर्व लाग्छ । अरु त के हुन्थ्यो र १
प्रतिकृया दिनुहोस