काठमाडौं, २३ चैत । १७ सेप्टेम्बर १९०८ को मिति र भर्जिनियाको फोर्ट मायर ग्राउन्ड । त्यो दिन यस मैदानमा पाइला राख्नको लागि एक इन्च पनि खाली ठाउँ थिएन । चरा जस्तै आकाशमा उड्न सक्ने मेसिन हेर्न मानिसको भिड जम्मा भएको थियो ।

हो, त्यो दिन ओर्भिल राइट र विल्बर राइट नामका दुई दाजुभाइहरू विशेष आश्चर्यका साथ मानिसहरूका बीचमा आउन लागेका थिए। दुवै दाजुभाइले यस आश्चर्यको नाम ‘राइट फ्लायर’ राखेका थिए ।

त्यस दिन राइट दाजुभाइ अमेरिकी सेनाको अगाडि  ‘राइट फ्लायर’ नामको आविष्कार प्रदर्शन गर्न जाँदै थिए । यो राइट फ्लायर त्यही मेसिन थियो, जसलाई विश्वको पहिलो विमान मानिन्छ र यसलाई विश्वको पहिलो विमानको अपग्रेडेड संस्करण मानिन्छ । ओर्भिल र विल्बर एउटै दाजुभाइ हुन् जसले सन् १९०३ मा विश्वको पहिलो विमान सफलतापूर्वक उडान गरेका थिए । 

विज्ञहरूका अनुसार सेप्टेम्बर १७, १९०८ मा भर्जिनियाको फोर्ट मायर ग्राउन्डमा अमेरिकी सैन्य अधिकारीहरू पनि राइट फ्लायर नामको यो विमानले उनीहरूलाई कसरी मद्दत गर्न सक्छ भनेर हेर्न चाहन्थे । त्यो दिन ओर्भिल राइट विमान उडाउँदै थिए र उनीसँगै अमेरिकी सेनाका लेफ्टिनेन्ट थोमस सेल्फ्रिज पनि थिए । 

निर्धारित समयमा विमान आकाशमा प्रवेश गरेपछि देख्नेबित्तिकै मानिसहरुको भिड हर्षित भएको थियो । पूरै फोर्ट मायर मैदान दर्शकहरूको तालीले गुञ्जन थाल्यो । तर उडेको केही समयपछि अचानक आकाशमा केही भयो, जसलाई देखेर तालीले गुञ्जिरहेको फोर्ट मायर मैदान पूरै शान्त भयो ।

आकाशमा ट्रिक गरिरहेको राइट फ्लायर विमानको प्रोपेलर (फ्यान) फुटेर जमिनमा खसेको थियो । फ्यानलाई पछ्याउँदै विमान पनि डाइभिङ गर्दै जमिनतर्फ गइरहेको थियो । केही सेकेन्ड पछि राइट फ्लायरको विमान जमिनमा ठोक्कियो। यस दुर्घटनामा लेफ्टिनेन्ट थोमस सेल्फ्रिजको मृत्यु भएको थियो ।

लेफ्टिनेन्ट थोमस सेल्फ्रिज विमान दुर्घटनामा ज्यान गुमाउने पहिलो व्यक्ति बने । यस दुर्घटनामा ओरभिल राइटलाई पनि गम्भीर चोट लागेको थियो । उनको खुट्टासहित शरीरका धेरै हड्डी भाँचिएका थिए । उनलाई तत्काल अस्पताल लगियो, जहाँ उनको ज्यान जोगियो ।

यो दुर्घटना इतिहासकै पहिलो हवाई दुर्घटनाको रूपमा मात्र रेकर्ड मात्रै भएन, यसले विमानलाई सुधार्ने बाटो पनि देखाएको थियो । यस घटना पछि राइट ब्रदर्सले आफ्नो विमानलाई सुरक्षित बनाउन प्रयास गरेका थिए ।