सडक पाइलटसँग अन्तरंग : सरकारले हामीलाई हेपेको छ : उद्धव केसी
(भनिन्छ भाग्य छ भन्दैमा डोकोमा दूध दुहेर अड्दैन । र, भाग्य छैन भन्दैमा मान्छे मरिहाल्ने पनि हैन । जसले मिहिनेत गर्छ उही अगाडि बढ्छ । त्यसरी नै धोका खाँदै र त्यसलाई पन्छाएर मिहिनेत गर्दै अगाडि बढेका सडक पाइलट हुन् उद्धव केसी । ३५ वर्षे दोलखाली युवाले आफ्नो कर्मलाई छाडेका छैनन् । कुनै समयमा मन विचलित भएपनि फेरि आफ्नो पेशालाई नै निरन्तरता दिए । आखिर त्यस्तो के भयो र मन विचलित भयो । कस्तो छ यिनको यो पेशा । बा ३ ख ७३९४ नम्बरको गाडीका स्वरोजगार केसीले साँघु प्रतिनिधिसंग यसरी खोलेका छन् आफ्नो जीवन–सम्पादक)
० गाडीलाइनमा कहिलेदेखि लाग्नुभयो ?
–१६ वर्ष भयो यो लाइनमा लागेको ।
० सुरुमै गाडी चलाउनु भयो कि ?
–हैन म तीन वर्ष ढोकामा बसें त्यसपछि गाडी चलाउन थालें ।
० के के चलाउनु भयो ?
–मैले खलासी पनि बसमै गरें र गाडी पनि बस नै चलाएँ ।
० कहाँ कहाँ चलाइयो ?
–पहिले दोलखा, जिरी, रामेछाप चलाइयो । अहिले काठमाडौंमा चलाएँ । काठमाडौंमा चलाउन थालेको त बल्ल ८ महिना भयो ।
० सजिलो चलाउन कता हुन्छ नि ?
–चलाउन सजिलो त बाहिर नै हो ।
० किन नि ?
–न ट्राफिक प्रहरीको चिन्ता न जामको चिन्ता आनन्द लाग्छ । काठमाडौंभित्र छिरेपछि स्वर्ग छाडेर नर्कमा आएजस्तो लाग्छ । अनि काठमाडौं बाहिर लागेपछि स्वर्ग गएजस्तो हुन्छ ।
० अनि स्वर्ग छाडेर किन नर्कमा बस्नुभयो त ?
–यस्तै भयो परिस्थितिले पा¥यो । आफ्नै गाडी थियो । पैसा फस्यो । विरक्त लागेजस्तो भयो । अनि काम छाडेर बसेको थिएँ । मेरो किराना पसल पनि छ । तर गाडी चलाउने मान्छे त्यत्तिकै बसेको देखेर आफन्त साथीभाइले काठमाडौंमा गाडी किनेर चलाउन सुझाव दिए । अनि आठ महिनादेखि नेपाल यातायात किनेर चलाइरहेको छु ।
० कस्तो छ प्रतिस्पर्धा ?
–प्रतिस्पर्धाको कुरै नगर्नुस् नेपाल यातायातमै धेरै गाडी भए । एउटै रुटमा गाडी भएपछि गा¥हो हुन्छ । पहिले ३६ वटा थिए नेपाल यातायातको बल्खु रुटमा अहिले ७५ वटा भए । महिनैपिच्छे गाडी थपिएका छन् ।
० भनेपछि कमाइ घट्यो ?
–गाडीको लाइन भएपछि कमाइ त घट्ने नै भयो नि ।
० ट्राफिक प्रहरीको ब्यवहार कस्तो छ नि ?
–ट्राफिक प्रहरीको त कुनै नगरौं । दुःखमात्रै दिन्छ । गाडी बिसौनी लेखेको ठाउँमा रोक्न दिँदैन । एक सेकेन्ड रोक्यो भने पनि चिट काट्न आइहाल्छन् । यसले त हाम्रो पेशा सुकाउने मात्र हो । आफै नियम कानून तोड्छन् अनि त्यसको दोष हामीलाई लगाउँछन् ।
० यो लाइन कस्तो छ नि ?
–रिस्की छ ।
० के रै’छ त ड्राइभरको जिन्दगी ?
–यो क्षेत्र राम्रो छैन भनौं यही क्षेत्रमा काम गरिराखिएको छ । रोजीरोटी यसैले दिइरहेको छ । राम्रो छ भनौं खर्च धान्न गा¥हो भएको छ । जे भए पनि रमाउनु प¥यो ।
० सन्तुष्ट हुनुहुन्न ?
–सन्तुष्ट छैन । तर हुनै पर्छ । किनकि अरु केही जानिएको छैन ।
० सन्तान कति छन् ?
–एक छोरा एक छोरी ।
० सन्तान आउँछन् कि यो लाइनमा ?
–चलाएर खान सकिँदैन । यो लाइनमा ल्याउने हैन । सकेसम्म पढाउने हो । आफूले भोगेको दुःख छोराछोरीलाई भोगाउने हैन ।
० बाहिर पनि जानु भयो कि ?
–गइन । बाहिर जाने सोच कहिल्यै आएन । जे गर्ने हो यहीं आफ्नै मातृभूमिमा गर्ने हो भन्ने नै लाग्यो ।
० कति पढेर छाड्नु भयो नि ?
–एसएलसी पास गरियो अनि छाडियो र गाडी लाइनमा आइयो ।
० कसरी आउनु भयो नि गाडीलाइनमा ?
–साथीभाइ दाजुभाइ यही लाइनमा थिए । अनि म पनि आएँ । आउन सजिलो भयो ।
० नपढेको पछुतो छैन ?
–छैन । पढेका साथीहरू पनि देख्छु अहिले बेरोजगार भएर बसेको । जे गरियो राम्रै गरियो । कुनै पछुतो छैन ।
० भोलिका दिनमा के गर्ने त ?
–यही भएको गाडीले जति धान्छ त्यति गर्ने हो । अरु अब केही गर्न सकिएला जस्तो छैन । सरकारले गाडी थोपरेको छ एउटै रुटमा ।
० अनि सिन्डिकेट हटाएपछि त राम्रो भए होला नि ?
–सरकारको शीर्षकमा घटेको छ सिन्डिकेट । अन्त कतै घटेको छैन । सरकारले किन झुठो कुरो गर्छ त्यसैलाई थाहा होला ।
० किन सरकारले त्यसो ग¥यो ?
–भनें नि त्यसैलाई थाहा होला । तर, सरकारले हामीलाई हेपेको छ । २०७२ सालदेखिको भाडा बढाएको छैन । महंगी कति बढिसक्यो । फ्युलको पैसा बढ्यो । मेन्टेनेन्स खर्चले आकाश छोयो । हामीलाई त भाडा नबढाएर सरकारले हेप्यो ।
० समस्या के के छ त ?
–प्रतिस्पर्धा बढिरहेको छ । बाटोमा सुधार भएको छैन । कुनै सेवा सुविधा छैन । सबै आफै गर्नुपर्छ । यो सरकारबाट केही आशा नै रहेन ।
० सम्मान त होला नि ?
–यो पेशामा सम्मान भनेको छँदै छैन । पहिले पहिले पाइन्थ्यो । अहिले त पटक्कै छैन । कसैले सम्मान गर्दैन । हामीले पनि त समाजका लागि केही गरेका हौंला । गाउँघरमा गुरुजी भन्छन् । यहाँ शब्दसमेत निकाल्दैनन् । देशकै हालत यस्तो छ । हाम्रो के कुरा ।
(भनिन्छ भाग्य छ भन्दैमा डोकोमा दूध दुहेर अड्दैन । र, भाग्य छैन भन्दैमा मान्छे मरिहाल्ने पनि हैन । जसले मिहिनेत गर्छ उही अगाडि बढ्छ । त्यसरी नै धोका खाँदै र त्यसलाई पन्छाएर मिहिनेत गर्दै अगाडि बढेका सडक पाइलट हुन् उद्धव केसी । ३५ वर्षे दोलखाली युवाले आफ्नो कर्मलाई छाडेका छैनन् । कुनै समयमा मन विचलित भएपनि फेरि आफ्नो पेशालाई नै निरन्तरता दिए । आखिर त्यस्तो के भयो र मन विचलित भयो । कस्तो छ यिनको यो पेशा । बा ३ ख ७३९४ नम्बरको गाडीका स्वरोजगार केसीले साँघु प्रतिनिधिसंग यसरी खोलेका छन् आफ्नो जीवन–सम्पादक)
० गाडीलाइनमा कहिलेदेखि लाग्नुभयो ?
–१६ वर्ष भयो यो लाइनमा लागेको ।
० सुरुमै गाडी चलाउनु भयो कि ?
–हैन म तीन वर्ष ढोकामा बसें त्यसपछि गाडी चलाउन थालें ।
० के के चलाउनु भयो ?
–मैले खलासी पनि बसमै गरें र गाडी पनि बस नै चलाएँ ।
० कहाँ कहाँ चलाइयो ?
–पहिले दोलखा, जिरी, रामेछाप चलाइयो । अहिले काठमाडौंमा चलाएँ । काठमाडौंमा चलाउन थालेको त बल्ल ८ महिना भयो ।
० सजिलो चलाउन कता हुन्छ नि ?
–चलाउन सजिलो त बाहिर नै हो ।
० किन नि ?
–न ट्राफिक प्रहरीको चिन्ता न जामको चिन्ता आनन्द लाग्छ । काठमाडौंभित्र छिरेपछि स्वर्ग छाडेर नर्कमा आएजस्तो लाग्छ । अनि काठमाडौं बाहिर लागेपछि स्वर्ग गएजस्तो हुन्छ ।
० अनि स्वर्ग छाडेर किन नर्कमा बस्नुभयो त ?
–यस्तै भयो परिस्थितिले पा¥यो । आफ्नै गाडी थियो । पैसा फस्यो । विरक्त लागेजस्तो भयो । अनि काम छाडेर बसेको थिएँ । मेरो किराना पसल पनि छ । तर गाडी चलाउने मान्छे त्यत्तिकै बसेको देखेर आफन्त साथीभाइले काठमाडौंमा गाडी किनेर चलाउन सुझाव दिए । अनि आठ महिनादेखि नेपाल यातायात किनेर चलाइरहेको छु ।
० कस्तो छ प्रतिस्पर्धा ?
–प्रतिस्पर्धाको कुरै नगर्नुस् नेपाल यातायातमै धेरै गाडी भए । एउटै रुटमा गाडी भएपछि गा¥हो हुन्छ । पहिले ३६ वटा थिए नेपाल यातायातको बल्खु रुटमा अहिले ७५ वटा भए । महिनैपिच्छे गाडी थपिएका छन् ।
० भनेपछि कमाइ घट्यो ?
–गाडीको लाइन भएपछि कमाइ त घट्ने नै भयो नि ।
० ट्राफिक प्रहरीको ब्यवहार कस्तो छ नि ?
–ट्राफिक प्रहरीको त कुनै नगरौं । दुःखमात्रै दिन्छ । गाडी बिसौनी लेखेको ठाउँमा रोक्न दिँदैन । एक सेकेन्ड रोक्यो भने पनि चिट काट्न आइहाल्छन् । यसले त हाम्रो पेशा सुकाउने मात्र हो । आफै नियम कानून तोड्छन् अनि त्यसको दोष हामीलाई लगाउँछन् ।
० यो लाइन कस्तो छ नि ?
–रिस्की छ ।
० के रै’छ त ड्राइभरको जिन्दगी ?
–यो क्षेत्र राम्रो छैन भनौं यही क्षेत्रमा काम गरिराखिएको छ । रोजीरोटी यसैले दिइरहेको छ । राम्रो छ भनौं खर्च धान्न गा¥हो भएको छ । जे भए पनि रमाउनु प¥यो ।
० सन्तुष्ट हुनुहुन्न ?
–सन्तुष्ट छैन । तर हुनै पर्छ । किनकि अरु केही जानिएको छैन ।
० सन्तान कति छन् ?
–एक छोरा एक छोरी ।
० सन्तान आउँछन् कि यो लाइनमा ?
–चलाएर खान सकिँदैन । यो लाइनमा ल्याउने हैन । सकेसम्म पढाउने हो । आफूले भोगेको दुःख छोराछोरीलाई भोगाउने हैन ।
० बाहिर पनि जानु भयो कि ?
–गइन । बाहिर जाने सोच कहिल्यै आएन । जे गर्ने हो यहीं आफ्नै मातृभूमिमा गर्ने हो भन्ने नै लाग्यो ।
० कति पढेर छाड्नु भयो नि ?
–एसएलसी पास गरियो अनि छाडियो र गाडी लाइनमा आइयो ।
० कसरी आउनु भयो नि गाडीलाइनमा ?
–साथीभाइ दाजुभाइ यही लाइनमा थिए । अनि म पनि आएँ । आउन सजिलो भयो ।
० नपढेको पछुतो छैन ?
–छैन । पढेका साथीहरू पनि देख्छु अहिले बेरोजगार भएर बसेको । जे गरियो राम्रै गरियो । कुनै पछुतो छैन ।
० भोलिका दिनमा के गर्ने त ?
–यही भएको गाडीले जति धान्छ त्यति गर्ने हो । अरु अब केही गर्न सकिएला जस्तो छैन । सरकारले गाडी थोपरेको छ एउटै रुटमा ।
० अनि सिन्डिकेट हटाएपछि त राम्रो भए होला नि ?
–सरकारको शीर्षकमा घटेको छ सिन्डिकेट । अन्त कतै घटेको छैन । सरकारले किन झुठो कुरो गर्छ त्यसैलाई थाहा होला ।
० किन सरकारले त्यसो ग¥यो ?
–भनें नि त्यसैलाई थाहा होला । तर, सरकारले हामीलाई हेपेको छ । २०७२ सालदेखिको भाडा बढाएको छैन । महंगी कति बढिसक्यो । फ्युलको पैसा बढ्यो । मेन्टेनेन्स खर्चले आकाश छोयो । हामीलाई त भाडा नबढाएर सरकारले हेप्यो ।
० समस्या के के छ त ?
–प्रतिस्पर्धा बढिरहेको छ । बाटोमा सुधार भएको छैन । कुनै सेवा सुविधा छैन । सबै आफै गर्नुपर्छ । यो सरकारबाट केही आशा नै रहेन ।
० सम्मान त होला नि ?
–यो पेशामा सम्मान भनेको छँदै छैन । पहिले पहिले पाइन्थ्यो । अहिले त पटक्कै छैन । कसैले सम्मान गर्दैन । हामीले पनि त समाजका लागि केही गरेका हौंला । गाउँघरमा गुरुजी भन्छन् । यहाँ शब्दसमेत निकाल्दैनन् । देशकै हालत यस्तो छ । हाम्रो के कुरा ।
प्रतिकृया दिनुहोस